Akçaağaç

Açıklama

Akçaağaçlar, özellikle sonbaharda yapraklarının sarı, turuncu ve kırmızı tonlarına bürünmesiyle bilinen, peyzaj ve ormancılık açısından değerli ağaçlardır. Türkiye'de doğal olarak yetişen birçok türü bulunur. En ayırt edici özelliği, genellikle 3, 5, 7 veya 9 loba sahip olan elsi (palmat) yaprakları ve tohumlarının pervane şeklindeki kanatlı yapısıdır.

​

Fiziksel Özellikler

Boyut: Türüne bağlı olarak 15 ila 30 metreye kadar boylanabilirler. Gençken hızlı büyürler ve yaşlandıkça yuvarlak bir tepe formu oluştururlar.

Yapraklar:

Şekil: Elsi (palmat) ve genellikle 5 (bazen 3 veya 7) loba ayrılmış, yıldız şeklindedirler.

Kenarlar: Lopların kenarları genellikle belirgin ve keskin dişlidir.

Diziliş: Sürgünler üzerinde karşılıklı (birbirinin tam karşısında) dizilmiştir (Bu, Sığla Ağacı'ndan ayıran temel morfolojik özelliktir).

Renk: Yazın parlak yeşil renktedir. Sonbaharda türe göre parlak sarı, turuncu, kırmızı veya bordo tonlarına bürünerek görsel şölen sunar.

Meyveler: "Samara" adı verilen, her biri bir tohum içeren ve yayılarak uçmasını sağlayan çift kanatlı (pervane şeklinde) meyvelerdir.

Gövde ve Kabuk: Gençken düzgün, yaşlandıkça çatlaklı ve gri tonlarında bir kabuğa sahiptir.

​

Yetişme Koşulları

Işık İsteği: Güneşli veya yarı gölge alanları tercih eder. Güneşli yerlerde sonbahar renklenmesi daha canlı olur.

Toprak: İyi drenajlı, nemli, humuslu ve organik maddece zengin toprakları sever. Türüne göre farklı toprak pH değerlerine uyum sağlayabilir (bazı türler kireçli toprağı tolere eder).

Sıcaklık ve Dayanıklılık:

Soğuk ve don olaylarına karşı oldukça dayanıklıdırlar. (Çoğu türü kent iklimine uygundur.)

Hava kirliliğine, toza ve rüzgara karşı dirençli türleri bulunur, bu da onları kent peyzajında popüler yapar.

​

Ekolojik ve Estetik Önemi

Estetik Değer: Başta parklar, caddeler ve büyük bahçeler olmak üzere peyzajda en çok kullanılan dekoratif ağaçlardandır. Sonbaharda sergilediği zengin renk paleti, en büyük estetik değeridir.

Ekolojik Rol: Yaban hayatı için (özellikle tohumları) besin kaynağıdır. Kanatlı tohumları rüzgarla yayılarak doğal yayılıma katkıda bulunur.

Gölgeleme: Geniş ve sık tepe taçları sayesinde mükemmel bir gölge ağacıdır.

​

Kullanım Alanları

Peyzaj ve Bahçecilik:

Yol ağaçlandırmalarında ve şehir içi allelerde.

Parklarda ve büyük bahçelerde soliter (tek başına) veya grup halinde gölge ve süs ağacı olarak.

Kereste Sanayi:

Sert ve kaliteli odunu; mobilya, yer döşemesi, enstrüman (özellikle gitar ve keman sapı) yapımı ve spor salonu zeminlerinde kullanılır.

Gıda (Şeker Akçaağacı - Acer\ saccharum):

Bazı Akçaağaç türlerinin özsuyundan ünlü Akçaağaç Şurubu (Maple Syrup) üretilir. (Türkiye'deki türler genellikle şurup üretimi için kullanılmaz.)